Quan Thế Âm Bồ Tát là ai? Sự tích, hình tượng của Ngài

Quan Thế Âm Bồ Tát là biểu tượng của lòng từ bi vô lượng trong Phật giáo Đại Thừa. Được tôn thờ trên khắp thế giới, đặc biệt tại các quốc gia Á Đông. Vậy Quan Âm Bồ Tát là ai? Bài viết này Bàn thờ Toàn Thắng sẽ đi sâu vào nguồn gốc lịch sử, và biểu tượng Quan Thế Âm trong các nền văn hóa hiện nay:

Quan Thế Âm Bồ Tát là ai?

Quan Thế Âm Bồ Tát hay còn gọi là Phật Quan Âm, Quán Thế Âm (Tiếng phạn là Avalokiteshvara) là vị Bồ Tát của lòng từ bi, được tôn thờ rộng rãi trong Phật giáo. Tên gọi “Quan Thế Âm” có nghĩa là “Đấng lắng nghe tiếng kêu cứu của thế gian”. Vị Bồ Tát này thường xuất hiện với hình ảnh tay cầm bình cam lồ và cành dương liễu, biểu tượng cho sự thanh tịnh và cứu độ.

Sự tích Quan Thế Âm Bồ Tát

– Theo Phật giáo Ấn Độ

Quan Thế Âm Bồ Tát bắt nguồn từ Phật giáo Ấn Độ vào khoảng thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, trong bối cảnh Phật giáo Đại Thừa phát triển mạnh mẽ. Tên gọi “Avalokiteshvara” được ghép từ “avalokita” (quan sát, lắng nghe) và “ishvara” (âm thanh, tiếng kêu), mang ý nghĩa “Đấng lắng nghe tiếng kêu cứu của thế gian”. Tên gọi này nhấn mạnh lòng từ bi và khả năng cứu độ của Quan Thế Âm.

Trong giai đoạn đầu, Quan Thế Âm được mô tả là một vị Bồ Tát nam, thường xuất hiện với hình ảnh uy nghiêm, đội vương miện có hình Đức Phật A Di Đà. Vị Bồ Tát này được xem là trợ thủ đắc lực của Đức Phật A Di Đà trong cõi Tịnh Độ, cùng với Đại Thế Chí Bồ Tát, tạo thành bộ ba quan trọng trong Phật giáo Đại Thừa.

– Theo Phật Giáo Trung Quốc

Khi Phật giáo Đại Thừa được truyền bá từ Ấn Độ sang Trung Quốc vào khoảng thế kỷ thứ 2-3 sau Công nguyên, Quan Thế Âm dần được bản địa hóa và trở thành một vị Bồ Tát nữ, được gọi là Guanyin (Quan Âm). Theo bài viết tham khảo, sự chuyển đổi từ hình tượng nam sang nữ có thể chịu ảnh hưởng từ văn hóa Trung Quốc, nơi các vị thần nữ như Tây Vương Mẫu được tôn thờ rộng rãi. Hình ảnh Quan Âm trong văn hóa Trung Quốc thường là một người phụ nữ dịu dàng, mặc áo trắng, tay cầm bình cam lồ (chứa nước thánh thanh tịnh) và cành dương liễu (biểu tượng của sự mềm dẻo, kiên cường).

Một truyền thuyết nổi tiếng tại Trung Quốc là câu chuyện về công chúa Diệu Thiện, được xem là một hóa thân của Quan Thế Âm. Diệu Thiện là con gái của một vị vua độc ác, nhưng bà vẫn giữ lòng từ bi, nhẫn nhục dù bị ngược đãi. Sau khi qua đời, bà được Quan Thế Âm cứu độ và trở thành biểu tượng của lòng vị tha.

Nhận diện hình tượng của Phật Quan Âm Bồ Tát

Hình tượng của Phật Quan Âm Bồ Tát thường được biết đến với hình ảnh là vị Bồ Tát một  tay cầm hoa sen (biểu tượng của sự tinh khiết) hoặc nhành dương liễu xanh ngát và một tay cầm bình nước cam lộ đặc trưng.

Bên cạnh đó, trong các tranh vẽ về hình tượng thì Phật Quan Âm Bồ Tát thường được miêu tả với các hình dáng khác nhau, trong đó phổ biến nhất là hình ảnh Quan Âm ngàn mắt ngàn tay và mỗi bàn tay đại diện cho khả năng giúp đỡ và cứu nguy của ngài.

Vì sao hình tượng Quan Thế Âm Bồ Tát được ưa chuộng tại Việt Nam?

– Biểu tượng của lòng từ bi và sự che chở

Quan Thế Âm là “Đấng lắng nghe tiếng kêu cứu”, mang lòng từ bi vô lượng. Hình ảnh Ngài với bình cam lồ và cành dương liễu mang lại an ủi, hy vọng cho người Việt trước khó khăn.

– Gắn bó với văn hóa dân gian Việt Nam

Ở Việt Nam, Quan Âm Thị Kính là người phụ nữ nhẫn nhục, là hóa thân của Quan Thế Âm, gần gũi với người Việt. Quan Thế Âm được thờ cùng các vị thần dân gian như Bà Thiên Hậu.

– Hình tượng gần gũi với con người

Quan Thế Âm hóa thân thành 33 hình tướng, từ nam, nữ, đến các loài vật. Hình ảnh nữ giới dịu dàng, mặc áo trắng, phù hợp với tâm lý người Việt về người mẹ hiền.

– Đáp ứng nhu cầu tâm lý của người dân

Niệm danh hiệu Quan Thế Âm mang lại an lạc, giải tỏa lo âu. Ngài cứu độ mọi người, phù hợp với giá trị bình đẳng của người Việt.

– Tinh thần từ bi và giá trị đạo đức

Quan Thế Âm khơi dậy lòng từ bi, nhẫn nhục, khuyến khích làm việc thiện, phù hợp với giá trị nhân văn Việt Nam.

Năm thứ quán của Phật Quan Thế Âm

Theo các điển tích được ghi nhận trong Phật Giáo, Phật Quan Âm có 5 thứ quán (hay còn được biết đến là 5 loại thần lực). Cụ thể:

1. Chân quán: Là một loại thần lực giúp ngài có thể sử dụng linh hoạt cả 6 giác quan. Khả năng này giúp ngài có khả năng cảm nhận mạnh mẽ nhất trong các vị Bồ Tát của Phật giáo.
2. Thanh tịnh quán: Là khả năng mà Phật Quan Âm có thể tự mình gìn giữ sự thanh tịnh trong cả tinh thần lẫn thể xác, từ đó loại bỏ đi những vương vấn của nhân gian.
3. Từ quán: Là thần lực với khả năng siêu độ chúng sinh, giúp chúng sinh vượt khỏi khổ ải và tìm đến nơi hạnh phúc, hưởng lạc.
4. Bi quán: Đây là thần lực đặc trưng không thể thiếu của Phật Quan Âm. Theo đó, loại thần lực này chính là lòng từ bi vô hạn của ngài, luôn yêu thương và cứu giúp chúng sinh thoát khỏi sự ích kỷ của cái tôi.
5. Quảng đại trí huệ quán: Là thần lực nói về trí tuệ siêu việt của ngài, một vị thần “trên thông thiên văn, dưới tường địa lý”. Ngài sử dụng trí tuệ của mình để soi sáng nhân gian.

Các ngày lễ quan trọng của Quan Thế Âm Bồ Tát

Theo truyền thống Phật giáo Việt Nam, Quan Thế Âm Bồ Tát có 3 ngày lễ lớn trong năm, tính theo âm lịch:

• Ngày 19 tháng 2: Được xem là ngày đản sinh (ngày sinh) của Quan Thế Âm Bồ Tát. Đây là dịp để người dân cầu nguyện cho sự an lành, sức khỏe và may mắn trong năm mới.
• Ngày 19 tháng 6: Là ngày Quan Thế Âm Bồ Tát thành đạo, tức là ngày Ngài đạt được giác ngộ và trở thành Bồ Tát cứu độ chúng sinh. Ngày này thường gắn với các nghi thức tụng kinh và thiền định để tôn vinh lòng từ bi và trí tuệ của Ngài.
• Ngày 19 tháng 9: Là ngày Quan Thế Âm Bồ Tát xuất gia, đánh dấu sự từ bỏ cuộc sống thế tục để dấn thân vào con đường hoằng pháp và cứu độ. Đây là ngày tín đồ bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự che chở.

Câu hỏi thường gặp về Quan Thế Âm Bồ Tát

Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về Quan Thế Âm Bồ Tát kèm theo phần giải đáp ngắn gọn:

Câu 1. Vì sao Quan Âm có nghìn mắt nghìn tay?

Trả lời: Đó là hình tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn, tượng trưng cho khả năng thấy khắp mọi nỗi khổ (nghìn mắt) và ra tay cứu giúp (nghìn tay) tất cả chúng sinh.

Câu 2. Quan Thế Âm là nam hay nữ?

Trả lời: Nguyên gốc từ Ấn Độ, Ngài là nam Bồ Tát, nhưng khi truyền sang Trung Quốc, Việt Nam… hình tượng dần được nữ tính hóa để thể hiện sự dịu dàng, từ bi, bao dung.

Câu 3. Quan Âm và Đức Phật có khác nhau không?

Trả lời: Có. Đức Phật (như Thích Ca, A Di Đà…) là bậc Giác Ngộ hoàn toàn. Quan Âm Bồ Tát là một vị chưa thành Phật, nhưng ở cấp độ cao của Bồ Tát, đang thực hiện hạnh nguyện độ sinh.

Câu 4. Niệm danh hiệu Quan Thế Âm có ý nghĩa gì?

Trả lời: Niệm “Nam mô Quán Thế Âm Bồ Tát” giúp an tâm, hướng thiện, kết nối với năng lượng từ bi và nhận được sự gia hộ, che chở trong cuộc sống.

Câu 5. Có bao nhiêu hóa thân của Quan Âm?

Trả lời: Theo phẩm Phổ Môn trong Kinh Pháp Hoa, Quan Âm có 33 ứng hóa thân, tùy hoàn cảnh và đối tượng mà hiện thân để cứu độ.

Câu 6. Khác biệt giữa Quan Âm và Thánh Mẫu trong tín ngưỡng dân gian là gì?

Trả lời: Quan Âm thuộc Phật giáo, là Bồ Tát từ bi. Thánh Mẫu thuộc tín ngưỡng dân gian, gắn với thiên nhiên và sự bảo trợ của mẫu quyền. Hai hình tượng đôi khi bị hòa lẫn trong dân gian.

Hình ảnh Quan Thế Âm Bồ Tát đẹp

Sau đây là những hình ảnh về Quan Thế Âm Bồ Tát được Bàn thờ Toàn Thắng tự chụp và sưu tầm, Chúng tôi thấy đẹp và chia sẽ cùng quý vị và các bạn:

Kết luận

Trên đây là toàn bộ nội dung về Phật Quan Thế Âm Bồ Tát mà Bàn thờ Toàn Thắng muốn giới thiệu đến Quý bạn đọc. Hy vọng nội dung trong bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về vị Bồ Tát này và noi theo tấm lòng từ bi của ngài, góp phần xây dựng xã hội nhân văn, ý nghĩa hơn.

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ cung cấp các mẫu Bàn thờ Quan Âm, Tượng Phật Quan Âm… chất lượng thì Bàn thờ Toàn Thắng là một gợi ý đáng để bạn tham khảo. Liên hệ ngay với Toàn Thắng qua hotline 0926.242.777